Cùng với sự phát triển chung về thể chất và tư duy, quá trình hình thành thị giác đóng vai trò rất quan trọng bởi 80% những gì trẻ học được trong những năm đầu đời đều thông qua việc quan sát. Khi trẻ nhỏ sở hữu đôi mắt sáng, thế giới của các em sẽ trở nên tươi mới, sống động đầy màu sắc và luôn tự tin làm được những điều mình muốn.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay, rất nhiều bệnh lý về mắt diễn ra phổ biến ở trẻ nhỏ. Những căn bệnh này có thể biểu hiện âm thầm, cha mẹ nếu không đưa con đi tầm soát thường xuyên sẽ khó phát hiện để điều trị kịp thời. Dưới đây là những bệnh lý về mắt mà trẻ thường gặp phải, cha mẹ nên lưu ý các dấu hiệu để đưa con đi thăm khám định kỳ:
Cận thị
Cận thị là là tật khúc xạ thường gặp nhất ở trẻ em với số lượng trẻ mắc tật cận thị đang ngày càng tăng.
Dấu hiệu
- Trẻ có xu hướng đưa sách lại gần mắt hơn hoặc ngồi gần TV hơn khi đọc sách và xem TV.
- Dơ tay dụi mắt khi tập trung quá lâu vào một vật nào đó.
- Nhạy cảm với ánh sáng, chảy nước mắt nhiều hơn bình thường.
- Nhắm một mắt khi đọc sách hay xem TV.
- Nheo mắt hoặc nghiêng đầu để nhìn rõ hơn.
- Trẻ không theo kịp bài giảng ở lớp.
Điều trị
- Trẻ cần được đeo kính để cải thiện thị lực. Ngoài ra, trẻ có thể sử dụng kính Ortho-K và thuốc nhỏ mắt Atropine 0.01% để kiểm soát tiến triển cận thị. Khi đủ 18 tuổi, trẻ có thể thực hiện phẫu thuật khúc xạ để loại bỏ sự phụ thuộc vào kính..
Các phòng ngừa
- Trẻ cần duy trì một chế độ sinh hoạt, học tập, sinh hoạt lành mạnh để hạn chế tình trạng cận thị. Theo đó, phụ huynh cần phải lưu ý tư thế ngồi học, ánh sáng phòng học, thời lượng sử dụng mắt mỗi ngày của trẻ. Cho trẻ thăm khám mắt lần đầu trước 5 tuổi và duy trì khám mắt định kỳ để theo dõi sức khỏe mắt của trẻ là yếu tố quan trọng giúp phát hiện và điều trị bệnh mắt kịp thời.
Viễn thị
Viễn thị xảy ra khi những tia sáng hội tụ tại một điểm phía sau võng mạc làm cho tín hiệu hình ảnh bị thay đổi, khiến người bệnh chỉ có thể nhìn rõ sự vật ở xa mà không thế nhìn rõ sự vật ở gần. Với những mắt viễn thị nhẹ, mắt trẻ có thể điều tiết để nhìn rõ hình ảnh của vật nhưng rất dễ bị mỏi mắt. Những trẻ có mắt viễn thị nặng, mắt trẻ không điều tiết được dẫn đến nhìn mờ cả ở khoảng cách xa và gần
Dấu hiệu
- Trẻ cảm thấy mỏi mắt, nhức mắt, nhức đầu khi đọc sách hay nhìn ở cự ly gần, đôi khi, trẻ còn bị đỏ mắt nếu cố gắng nhìn lâu.
- Có hiện tượng lác trong.
Điều trị
- Trẻ cần được sử dụng kính gọng. Cha mẹ cần khuyến khích các hoạt động liên quan đến thị giác như vẽ tranh, tô màu, đọc truyện..., mục đích là làm tăng độ khúc xạ của thể thủy tinh dẫn đến giảm độ viễn thị.
Cách phòng ngừa
- Tránh các tổn thương đến mắt có thể xảy ra.
- Làm việc ở nơi có ánh sáng đầy đủ.
- Cho mắt nghỉ ngơi ngắt quãng khi làm việc trước máy tính, đọc sách hoặc làm các công việc cần sự tỉ mỉ.
- Thăm khám, sử dụng các biện pháp hỗ trợ hoặc điều trị kịp thời khi phát hiện mắt có viễn thị.
- Ăn uống hợp lý để cung cấp đầy đủ vitamin và dưỡng chất thiết yếu cho mắt.
Loạn thị
Loạn thị được phân loại thành loạn thị đều và loạn thị không đều. Thông thường, loạn thị thường kết hợp với các tật khúc xạ khác như cận thị, viễn thị.
Dấu hiệu
- Trẻ thấy hình ảnh bị mờ, nhòe, không rõ hoặc méo mó.
- Trẻ cảm thấy mỏi mắt, nhìn kém ở mọi khoảng cách.
- Sợ ánh mặt trời, thường xuyên nheo mắt.
- Các dấu hiệu khác đi kèm: chảy nước mắt, đau đầu, đau cổ.
Điều trị
- Loạn thị mức độ nhẹ và trung bình có thể được điều chỉnh với kính gọng hoặc kính áp tròng cứng.
- Khi đủ 18 tuổi trẻ có thể sử dụng các phương pháp phẫu thuật khúc xạ.
Cách phòng ngừa
Loạn thị là tật khúc xạ có tính di truyền và không thể phòng tránh được. Tuy nhiên, người bệnh có thể hạn chế các khó chịu do loạn thị bằng các cách sau:
- Làm việc ở nơi có ánh sáng đầy đủ.
- Cho mắt nghỉ ngơi ngắt quãng khi làm việc trước máy tính, đọc sách hoặc làm các công việc cần sự tỉ mỉ.
- Cần thiết điều trị sớm và triệt để các bệnh lý về mắt nếu có để tránh gây biến chứng loạn thị.
- Thăm khám, sử dụng các biện pháp hỗ trợ hoặc điều trị kịp thời khi phát hiện mắt có loạn thị.
- Ăn uống hợp lý để cung cấp đầy đủ vitamin và dưỡng chất thiết yếu cho mắt.
Nhược thị
Nhược thị là tình trạng giảm thị lực không thể cải thiện được bằng cách đeo kính hoặc dùng kính sát tròng hay phẫu thuật. Ở mắt bị nhược thị, vì các vấn đề về dẫn truyền hình ảnh của thần kinh thị giác, mà não không thể nhận biết được hoàn toàn những hình ảnh mà mắt ghi nhận. Nhược thị thường chỉ xảy ra ở một mắt, tuy nhiên trong một số trường hợp có thể ghi nhận tình trạng nhược thị ở cả hai mắt.
Dấu hiệu
- Trong hầu hết các trường hợp, trẻ sẽ không có phàn nàn về sự thị lực kém hay khó nhìn vì trẻ đã thích nghi với sự thay đổi của thị lực trong thời gian dài. Ngoài ra nhược thị thường đi kèm với tật khúc xạ (Cận-viễn-loạn) hoặc lác nên có thể sẽ có các biểu hiện như: nheo mắt, đến lại gần để nhìn rõ, hay nghiêng đầu hoặc nhìn liếc sang hai bên.
Điều trị
- Nhược thị có thể cải thiện được thông qua tập luyện, tuy nhiên việc điều trị này chỉ có hiệu quả ở độ tuổi dưới 10 tuổi, sau độ tuổi này quá trình điều trị sẽ không còn phát huy tác dụng như kỳ vọng.
Cách phòng ngừa
- Trẻ nhỏ cần được thăm khám mắt định kỳ tránh trường hợp trẻ có tật khúc xạ nhưng không được đeo kính hoặc đeo kính đúng số gây nên tình trạng nhược thị.
- Chế độ sinh hoạt, sử dụng mắt hợp lý.
Lác
Lác mắt, hay còn gọi là lé mắt, là bệnh mà mắt không di chuyển theo hướng giống nhau khi nhìn vào một vật. Mắt lác xảy ra khi có sự mất cân bằng giữa các cơ vận nhãn.
Dấu hiệu
- Lác rất dễ nhận biết khi tự soi gương hay người xung quanh phát hiện thấy tình trạng mắt lệch. Đối với những trường hợp lác ẩn thì cần khám chuyên khoa mới phát hiện được.
Điều trị
- Ở trẻ < 6 tuổi & trẻ đi học : đeo kính và kiểm tra thị lực định kỳ để bảo toàn chức năng hợp thị hai mắt và ngăn ngừa suy giảm thị lực mắt lác
Cách phòng ngừa
- Duy trì thói quen sinh hoạt khoa học, có chế độ ăn uống phù hợp, tư thế học tập đúng cách.
- Thường xuyên kiểm tra mắt định kỳ tại các cơ sở y tế.
- Theo dõi các biểu hiện bất thường về mắt để kịp thời điều trị.
Quy trình khám mắt toàn diện cho trẻ em tại Mắt Việt – Nga Hạ Long
Tại Quảng Ninh, Bệnh viện Mắt Quốc tế Việt – Nga Hạ Long là địa chỉ nhãn khoa top đầu trong tỉnh. Với cơ sở vật chất đạt chuẩn 5 sao, thiết bị y tế hiện đại và đội ngũ bác sĩ chuyên gia Liên Bang Nga giàu kinh nghiệm sẽ đưa ra những chẩn đoán nhanh chóng, chính xác và phác đồ điều trị hiệu quả cho bệnh nhân.
Đối với các bệnh lý về mắt ở trẻ em, quy trình thăm khám tại Mắt Quốc tế Việt – Nga Hạ Long với 5 bước chi tiết như sau:
- Đo khúc xạ bằng khúc xạ kế tự động.
- Kiểm tra thị lực, chỉnh kính trên hệ thống kiểm tra thị lực tự động.
- Siêu âm đo độ dài trục nhãn cầu (đối với gói khám toàn diện cho trẻ em)
- Đo khúc xạ sau liệt điều tiết
- Tư vấn và kiểm tra đáy mắt bởi chuyên gia Nga
Phụ huynh muốn đặt lịch thăm khám, tầm soát các bệnh lý về mắt cho trẻ em, có thể liên hệ theo hotline 093.835.1688 - 0203.730.8688 để được tư vấn.
Xem thêm video dấu hiệu cận thị bẩm sinh ở trẻ: